نکات و گزارش جلسه چهارم / ترم 4 / 9 – 6 – 1392

  امروز از اون روزای سردردآوری بود که ترم پیش گفتم (گزارش ها و جزوات ترم های قبل به تدریج در اینجا قرار داده می شود) ، چون مسابقات رده های سنی استان تهران شروع شده و کلّی بچه و پدر و مادر در سالن و حیات فدراسیون و هیأت شطرنج استان تهران در حال رفت و آمد هستند . بچه ها هم که وبلاگ رو دیده اند و هی می خوان از مطالبی که دیدن و دیگران ندیدن و خوششون اومده تعریف کنن . میز و صندلی ها کم شده و باید کلاس های بغلی رو وارسی کنیم تا میز و صندلی ها رو جور کنیم و همچنین مهره ها رو . خدای من اینجا ایران است دیگه ، الگوی برنامه ریزی و مدیریت جهان !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! نمی دونم آخه فکر کردن اینقدر سخته ؟!! ما معمولاً تنبلی خودمون رو تقصیر دیگران می اندازیم ! حالا برای من یه درس عبرتی شد تا دفعه بعد حواسم رو جمع کنم و همچین روزایی اگه اطلاع داشتم زودتر بیام تا لااقل کلاس رو مرتب کنم !!!

به ادامه مطلب بروید ...

   بگذریم ، امروز بحث ما درس محاسبه بود ، هر چند در سرفصل های درسی این سرفصل جزء مطالب و موارد یکی دو ترم بعد است ، ولی احساس کردم بچه ها در بازی ها چیزی کم دارند تا به حداقل تفکر شطرنجی برسند ؛ یعنی انگار هنوز متوجه نیستند که چرا اشتباه می کنند یا چگونه باید بازی کنند ، بخاطر همین در حدّ بسیار معمولی این بحث رو آموزش دادم تا بچه ها مفهوم چگونگی و چرایی بازی و تفکر شطرنجی رو بفهمن تا بعد بتونن بهتر این بحث رو دنبال کنن .

  در آموزش مطلب دقیقاً براساس همان نکات کتاب مایزلیس درس رو بیان کردم و اهمیت و ضرورت محاسبه رو برای بچه ها گفتم . نکات درس عبارت است از :

o      در پوزیسیون های ساده و آرام ، باید از طرح کلی پیروی کرد ، البته این به معنای محاسبه نکردن نیست ، بلکه محاسبه در این پوزیسیون ها بسیار راحت تر و سر راست تر است .

o      پوزیسیون های پیچیده و شلوغ نیاز به محاسبه جدّی دارند ، در این پوزیسیون ها علاوه بر استراتژی درست و بعد دقت در تاکتیک های کاربردی درست ، محاسبه نیز نقش بسزایی در انتخاب حرکت مطلوب دارد .

o      در محاسبه دو عامل اساسی تأثیر دارد : تجربه و تجسّم ذهنی (قوه خیال قوی)

o      ما باید در محاسبات خود تا جایی که امکان دارد صرفه جویی نماییم تا با مشکل تنگی وقت مواجه نشویم . الان حتی بازیکنان بزرگی در سطح بسیار بالا هستند که در این مورد با مشکل مواجه می شوند . استاد بزرگ روس الکساندر کوتوف در کتاب بسیار مشهورش «همانند یک استاد بزرگ فکر کنید» بحث مفصلی را درباره این مطلب مطرح نموده است .

o      یادمان نرود برای صرفه جویی در محاسبه باید این نکات را مدّنظر قرار دهیم : قوانینی را که باعث می شوند در وضعیت های خاص ما نیاز به محاسبه نداشته باشیم یاد بگیریم ، این قوانین اکثراً مربوط به آخر بازی می باشند مثل : قانون مربع ، قانون تقابل ، خانه های مؤثر ، مانور مثلثی شاه و ... + پوزیسیون های نمونه وار را بشناسیم ، پوزیسیون های نمونه وار از مهمترین آگاهی هایی است که سطح یک شطرنج باز را چند درجه بالا می برد . این پوزیسیون ها ، وضعیت هایی هستند که در بازی های استادان و همچنین در بسیاری از شروع بازی ها بطور مشخص تکرار می شوند و راه حل های نسبتاً ثابتی برای بازی در آن ها وجود دارد و دانستن این موارد باعث می شود ، ذهن شما سراغ محاسبات بیهوده و وقت تلف کن نرود و براحتی بتوانید راه اصلی را پیدا کرده و تمرکز خود را به سمت آن راه معطوف کنید . شناخت پوزیسیون های نمونه وار از دروس سطوح بالا می باشد ، ولی فعلاً فقط همین قدر بدانید تا وقتش برسد . (در خصوص این سرفصل استاد بزرگ گولیف دو کتاب مهم دارند که بسیار قابل استفاده می باشد . همچنین استاد بزرگوار مرتضوی در کتاب تئوری های بنیادین شطرنج خود بعضی از این موارد را بحث کرده اند . کتاب ساختارهای پیاده ای برنده هم در این خصوص بسیار پیشرفته و جالب است) بعد از دو مورد قوانین ثابت و پوزیسیون های نمونه وار ، روش محاسبه کردن هم بسیار مهم است ، اینکه شما تفکر خود را مثل حرف زدن شمرده شمرده انجام ندهید و مثلاً نگویید : اگر من با این مهره بزنم ، حریف با فلان مهره می زند و بعد من با این یکی می زنم و او ... ، این روش محاسبه غلط است . شما باید در زد و خوردها و تعویض ها اوّلاً مقدار فشار یا حمله و دفاع را روی یک مهره یا خانه محاسبه کنید ؛ یعنی بگویید : بر این مهره 3 مهره دیگر فشار می آورند و 4 مهره دفاع می کنند ، پس گرفتن آن غلط است . همچنین قدرت حافظه و مهمتر از آن تجسّم ذهنی شما در این زمینه خیلی مهم است . شطرنج هر دو این ها را در شما تقویت می کند .

o      نکته آخر اینکه اول باید ارزیابی درستی از پوزیسیون داشته باشید و بعد دست به محاسبه بزنید ، البته فراموش نکنید این حالت آرمانی یک شطرنج باز است ، که اگر محقق شود بسیار رشد می کند . ارزیابی پوزیسیون هم یعنی اینکه شما باید حمله کنید یا دفاع ؟ اگر قرار است حمله کنید در کجا ؟ و چگونه ؟ اگر قرار است دفاع کنید چرا ؟ و چگونه ؟ مثلاً اگر شما گفتید : من باید حمله کنم در جناح شاه ، خُب محاسبات خود را می برید سمت این تحلیل ، بنابراین اگر تحلیلتان غلط باشد ، همه محاسبات شما بیهوده بوده و فقط وقت تلف کردن می شود .

از سه مثالی که برای بحث آماده کرده بودم ، فقط رسیدیم یکی اش را انجام دهیم . در ابتدای کلاس هم یک تمرین را از کتاب آچمزی حل کردیم که قرار شد از جلسه بعد بیشتر حل کنیم ، تمرین های اول کلاس فقط برای اینست که بچه ها اگر جایی مشکل داشتند ، رفع اشکال صورت گیرد .

   نیما و محمدرضا این جلسه کمی دیر آمدند ، ظاهراً محمدرضا کلاس زبان فوق العاده داشته که غیبت جلسه قبلش هم به همین دلیل بوده است . یزدان و آراد مثل همیشه شلوغ بازیشان پابرجاست . یزدان این جلسه یه کمی هم شلوغ تر شده بود . روژان دوباره به کلاس برگشت و والدین محترمش گله داشتند که چرا اسمش را خط زده ام . گفتم : تقصیر من نبوده و خانم دیّان گفته اند که دیگر قرار نیست کلاس ما بیایند . روژان بازگشتت را تبریک می گوییم . روژان از کلاس دیگرش هم مدال گرفته بود که کلی ذوق می کرد ، دختر موفق باشی . اشکان و سروینا این جلسه معمولی بودند ، اشکان منتظر بود که عکس روباتش را در وبلاگ بگذارم ، که انشاءالله بزودی محقق می شود . محمدصدرا کمی خسته بود ، که فکر می کنم یک مقدارش بخاطر شلوغی بود . امروز علاوه بر شلوغی مسابقات ظاهراً گروهی هم پشت مدرسه فوتبال بازی می کردند که سروصدایشان باعث شده بود بچه ها فکر کنند دعوا شده است !!

  در انتهای کلاس به یزدان و نیما گفتم مات با دو فیل را اجرا کنند که درس جلسه بعدمان است . هیچ کدامشان موفق نشدند ، ولی هر دو خوب فهمیدند باید چکار کنند . روژان با محمدصدرا بازی کرد و محمدرضا هم با سروینا مات با رخ تنها را تمرین کردند . خودم با آراد مات با رخ تنها را تمرین کردم و چگونگی مطلب را یادش دادم ، آراد چگونگی روش کار را درست متوجه شد و اجرا کرد ، فقط در اجرای تکنیک آخر کار یک اشکال کوچک دارد ، که در جلسات بعد باید حلش کنم . اشکان و علیرضا هم با هم بازی کردند . تمرین های آخر کلاس خوب بود .

  از والدین محترم آراد عزیز و محمدصدرای عزیز بسیار متشکرم که گزارش تمرین بچه ها را فرستادند . خیلی ممنون از زحمات شما . ظاهراً آراد در تمرین ها مشکلی داشته که خودش گفت یزدان مشکلم را حل کرده است . اگر مطلب دیگری بود بفرمایید پیگیری کنم .

   چند نفر از والدین و بچه ها بخاطر مشکل اینترنتشان وبلاگ را ندیده بودند که توصیه اکید کردم حتماً زحمت کشیده و ببینند . پیشنهاد می کنم والدین محترمی که می توانند گزارش های تمرینات بچه ها را و همچنین انتقاد یا پیشنهاد یا نکات خود را در بخش نظرات درج کنند یا به ایمیل بنده بفرستند و در آخر گزارش بنویسند ، که اگر مشکلی ندارد ما گزارششان را در بخش نظرات انعکاس عمومی بدهیم و اگر مشکل دارد فقط پیش خودم می ماند و بازتاب عمومی نمی دهیم . همچنین عزیزان محترم اگر زحمتی برایشان نیست در پایان همه مطالب نظر موافق یا مخالفشان را درج کنند ، نظر موافق و مخالف غیر از نظر دادن است و با علامت فِلِش پایین هر مطلب مشخص می شود .

  این هم گزارش تصویری این جلسه :  

یزدان این جلسه یه تحلیلی تو بحث محاسبه داشت که از فهم خیلی خوبش خبر می داد ، سکوت نیما هم برای من کاملاً قابل درک هست ، نیما داره آمادگی مبنایی خودش رو تکمیل می کنه

حالا که نیما و یزدان خوب فهمیدن که حریف هم هستن ، موقع کُری خونی شروع شده . یزدان میگه بابا نیما خان ما چشم بسته هم می تونیم بازی کنیم داداش !!! نیما هم میگه یزدان خان مث اینکه یادت رفته ها جوجه رو آخر پاییز می شمرن !!!

... و حالا آخر پاییز رسیده و هر دو حریف درمانده از شکست دیگری به ارزش های دیگری اعتراف می کنه !! دقیقاً مث فوتبالیست های 2 شده بچه ها !!!! فعلاً مساوی !!!

ظاهراً آراد تازه از خواب بیدار شده و داره کِش میاد !!! آراد مواظب باش کِشِت در نره بزنه سر و صورتمون رو زخمی کنه !!

آراد امروز با استاد درس مات با رخ تنها رو مرور کرد . داستان آراد هم در حال کامل شدنه تا بعد از روبات اشکان بره رو وبلاگ و بازدید کنندگان جهانی وبلاگ ما رو شگفت زده کنه !!! آراد علاوه بر اینکه می خواد کارلسن ایران بشه ، می خواد تولستوی یا داستایفسکی ایران هم باشه !!!!!!!!!!!! داداش آراد موفق باشی !

محمدرضا و سروینا هم این جلسه تمرین مات با رخ تنها رو تمرین کردن و نتونستن بازی کنن . بچه ها از اینکه بازی نمی کنید ناراحت نشید ، شما باید یاد بگیرید اون چیزی که به نفعتون هست رو انجام بدین ، اونوقت بازی لذت بیشتری هم داره !!!! مگه نه ؟!!

بچه ها فکر می کنید محمدرضا با این تیپش جلسه پیش که غایب بوده کجا رفته ؟!! بعضیا احتمال می دن در فیلم جدید کلینت ایستوود ، بازیگر فیلم های مشهور کابویی مثل برای یک مشت دلار و ... ، دستیار کارگردان بوده !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! چه کلاسی داریم ما !!!! همه هنرمندان در اینجا جمعند !!

 

اشکان با یه حرکت آلخین وار (آلخین چهارمین قهرمان شطرنج جهان و یکی از سه بازیکن ترکیبی افسانه ای تاریخ و به گفته بسیاری از بزرگان جزء 10 بازیکن ماندگار تاریخ شطرنج) وزیر علیرضا رو گرفت و داد علیرضا رو برد هوا !!

اشکان میگه : آقا علیرضا حریف ما نیست ، یه حریفی بفرستید تا ما بهش ببازیم تا یه چیزی یاد بگیریم ! آفرین به اشکان !! بچه ها اشکان خوب فهمیده که مهمترین درس ها و رشد واقعی در شکست ها بدست میاد !!

 

ای داد بیداد پس عکسای روژان و محمدصدرا چی شد ؟! ای دوربین بی ادب !! چرا باتریت تموم شد ؟! محمدصدرا و روژان هر چه توان دارید بر دوربین ما فریاد بکشید تا ادب شود !!!!!

بچه ها منم بیچاره شدم !! اینم نتیجه فریادهای روژان و محمدصدرا !! بابا ما گفتیم هر چه در توان دارید ، ولی نمی دونستیم شماها اینقدر قوی هستید !!!!!!!!!!