برای رشد یک ایده یا فکر و فرهنگ میتوان از
وسایل و ابزارهای مختلفی استفاده نمود یا راهبردهای مختلف را طراحی کرد و
راهکارهای متفاوت را آزمود، امّا شاید به تجربه اثبات شده باشد که یکی از مهمترین-
اگر نگوییم مهمترین- ابزراهای مناسب، استفاده از ادبیات است. ادبیّات اگر فراگیر
شود همچون رسوبات چسبیده بر دیوارههای سماور، مدّتی به درازای چندین نسل بر
دیوارههای ذهنی افراد و همچنین دیوارههای فرهنگ جامعه خواهد ماند. از این وسیله
جامعه شطرنج ما بسیار کم استفاده نموده است. تنها موردی که یادم هست جملات ادیبانه
و کوتاهی است که در ماهنامه شطرنج سالها قبل درج میشد که اگر خدا بخواهد در
ادامه مرور این ماهنامه وزین خواهد آمد.