سر فصل های دوره های آموزشی – از نوآموز تا مقدماتی 6
آنچه در پی می آید سرفصل های آموزشی هیأت شطرنج تهران در
حال حاضر است . شاید بعضی از اساتید و مدرّسان و مربیّان شطرنجی این ها را بدانند
، ولی بنده این مطلب را در اینجا بیشتر برای اطّلاع والدین و بچه های شطرنجی می
آورم و در مرحله بعد جهت نقد و بررسی توسّط عزیزان صاحب نظر . به نظر خودم نه تنها
سرفصل های این مرکز ، بلکه بطور کلّی چگونگی و روش آموزش در نظام آموزش شطرنج فعلی
ما نیاز به یک بحث و بررسی گسترده دارد که شاید اگر فدراسیون شطرنج پا در این عرصه
بگذارد ، بسیاری از مسائل پیش رود . عزیزان مربّی و اساتید محترم بهتر از بنده
مستحضر هستند که الان چه در بازار کتاب ما و آنچه ترجمه شده و چه در بازار جهانی
در بین تئوریسین های شطرنج نظرات مختلفی درباره روش های آموزشی شطرنج وجود دارد که
پژوهش در این زمینه از بنیادی ترین کارهای نظام کلان آموزشی شطرنج در کشور ماست که
این هم به عهده فدراسیون است !!
ترم 1 : نوآموز
· هدف و مقررات بازی شطرنج و آشنایی با صفحه ، اسامی و طرز چیدن مهره ها .
· مفهوم و نحوه حرکت پیاده .
· """""""""""" رخ .
· """""""""""" فیل .
· """""""""""" وزیر .
· """""""""""" اسب .
· مقایسه مقدماتی اسب و فیل .
· آشنایی با طرز حرکت شاه ، مفهوم کیش ، کیش و مات .
ترم 2 : آمادگی 1
· مات های یک حرکتی .
· ترفیع پیاده .
· ارزش نسبی مهره ها .
· قلعه رفتن و شرایط آن .
· اهمیت قلعه رفتن .
· گرفتن در حال عبور (آن پاسان) .
· آموزش مقدماتی طرز شروع بازی .
· بازی را چگونه آغاز کنیم ؟ .
ترم 3 : آمادگی 2
· آموزش مقدماتی تاکتیک و آشنایی با تاکتیک حمله دوگانه .
· تاکتیک آچمزی .
· آچمزی (تکمیلی) .
· حمله برخاست .
· کیش برخاست .
· کیش دوگانه .
· حالت های تساوی .
· حالت های تساوی در بازی شطرنج .
ترم 4 : مقدماتی 1
· مات با سوارهای سنگین (رخ و وزیر) .
· مات با دو رخ .
· مات با وزیر تنها .
· مات با رخ تنها .
· آشنایی با ساعت شطرنج و قوانین مربوط به آن .
· روش مات با دو فیل .
· روش های مقابله با تهدیدات زودهنگام .
· اشتباهات شروع بازی .
ترم 5 : مقدماتی 2
· تکنیک به ثمر رساندن بازی در وضعیت های آسان .
· """"""""""""""""""""""""""""""" (تکمیلی) .
· آموزش ثبت حرکات شطرنج و ثبت پوزیسیون .
· لزوم رعایت اخلاق و بازی جوانمردانه در شطرنج .
· تشریح مراحل 3 گانه بازی و ورود به مبحث آخر بازی و تشریح اهداف این مرحله .
· آشنایی مختصر با پیاده رونده .
· قانون مربع .
· """"""" (تکمیلی) .
ترم 6 : مقدماتی 3 :
· پس از گسترش .
· درباره تبعات گشایش نادرست و خروج زودهنگام وزیر (بد) .
· خروج زود هنگام وزیر (خوب) .
· غفلت در گسترش .
· لزوم امنیّت شاه و زمان مناسب قلعه گیری .
· عواقب منفی حرکت های تکراری با یک مهره و نتایج منفی آن .
· از دست دادن زمان (تمپو) .
· عدم توجه به مرکز .
ترم 7 : مقدماتی 4
· آموزش تم های تاکتیکی حمله دوگانه و کیش برخاست .
· حذف مهره مدافع .
· حمله برخاست .
· دور کردن مهره مدافع .
· تخریب .
· جلب کردن .
· تاکتیک آسیاب بادی (اشعه X وار) .
· مقایسه مقدماتی فیل و اسب در آخر بازی .
· آموزش مختصر نکات داوری و مقررات بازی برای بازیکنان .
· آشنایی مختصر با تاریخ شطرنج و قهرمانان آن .
ترم 8 : مقدماتی 5
· محاسبه در شطرنج .
· اصول و مبانی آخربازی (مبحث عام) .
· خانه های کلیدی در آخر بازی .
· پیاده عرض 6 در آخر بازی .
· خانه های مؤثر پیاده آزاد .
· خانه های مؤثر بلوکه و وضعیت های استثنایی .
· تقابل و انواع آن .
· مبحث دام در شروع بازی .
ترم 9 : مقدماتی 6
· آموزش مفاهیم استراتژی و تاکتیک در شطرنج .
· ترکیب چیست ؟
· ترکیب با موضوع یک ایده تاکتیکی .
· ترکیب با موضوع حذف مهره مدافع .
· ترکیب با موضوع دور کردن مهره مدافع .
· ترکیب با موضوع جلب کردن و ترکیب هایی با استفاده از این تاکتیک .
· ترکیب با موضوع گشودن (باز کردن) خطوط (ستون ها و قطرها) .
· ترکیب با موضوع اختناق .
البته بنده به این سرفصل ها حاشیه هایی دارم که اگر خدا توفیق دهد سعی می
کنم تا پایان فصل سرد و خشک سال (پاییز) آن ها را قلمی کنم . امیدوارم اساتید
محترم ما را در این مسیر یاری نمایند .
با آرزوی موفقیت برای همه عزیزان شطرنجباز
واقعا خسته نباشید
من لذت می برم از این حس وطیفه شناسی - وجدان بیدار که وقت می گذارید با این مشغله و با این ابتکار زیبا تقریبا فضای کلاس - مشکلات بجه ها - پیشرفتشان را به خانواده ها بطور واقعی گزارش می کنید .
پایدار باشید